AFCON
Kombe la Mataifa ya Afrika (Kifaransa: Coupe d'Afrique des Nations), wakati mwingine hujulikana kama AFCON TotalEnergies kwa sababu za ufadhili, au kwa urahisi AFCON au CAN, ndilo shindano kuu la kimataifa la kandanda la wanaume Barani Afrika.
Imeidhinishwa na Shirikisho la Soka Afrika (CAF), na ilifanyika kwa mara ya kwanza mwaka wa 1957. Tangu 1968, imekuwa ikifanyika kila baada ya miaka miwili, ikibadilika hadi miaka yenye namba witiri mnamo 2013.
Katika mashindano ya kwanza mnamo 1957, kulikuwa na mataifa matatu tu yaliyoshiriki: Misri, Sudan na Ethiopia. Awali Afrika Kusini iliratibiwa kujiunga, lakini ilikataliwa kutokana na sera za ubaguzi wa rangi za serikali iliyokuwa madarakani wakati huo.
Tangu wakati huo, mashindano yamekua sana, na kuifanya iwe muhimu kuandaa mashindano ya kufuzu. Idadi ya washiriki katika michuano ya fainali ilifikia 16 mwaka 1998 (timu 16 zilipaswa kushindana mwaka wa 1996, lakini Nigeria ilijiondoa, na kupunguza uwanja hadi 15.
Na ikawa hivyo kwa Togo kujitoa mwaka 2010), na hadi 2017, muundo ulikuwa bila kubadilika, huku timu 16 zikiwa zimepangwa katika makundi manne ya timu nne kila moja, huku timu mbili za juu za kila kundi zikisonga mbele hadi hatua ya "mtoano".
Mnamo tarehe 20 Julai 2017, Kombe la Mataifa ya Afrika lilihamishwa kutoka Januari hadi Juni na kupanuliwa kutoka timu 16 hadi 24.
Misri ndilo taifa lililofanikiwa zaidi katika historia ya kombe hili ambapo michuano hiyo kwa sasa inaendelea nchini Ivory Coast, likishinda shindano hili mara saba.
Vikombe vitatu vimetunukiwa katika historia ya michuano hiyo, huku Ghana, na Cameroon wakishinda matoleo mawili ya kwanza kubakia baada ya kila mmoja wao kushinda shindano mara tatu.
Taji la sasa lilitolewa kwa mara ya kwanza mwaka wa 2002. Misri ilishinda mataji matatu mfululizo ambayo hayajawahi kushuhudiwa mwaka wa 2006, 2008, na 2010. Mnamo 2013, muundo wa mashindano ulibadilishwa na kufanywa kwa miaka yenye namba witiri ili kutoingilia Kombe la Dunia la FIFA.
Senegal ndio mabingwa wa sasa wa michuano hiyo, baada ya kuifunga Misri kwa mikwaju ya penalti katika fainali ya 2021.
Hii ndio orodha ya mataifa ya Afrika yaliyofanikiwa kushinda mara nyingi kombe la Mataifa Afrika alimaarufu kama AFCON.
1. Misri – Imeshinda makombe 7
2. Cameroon – Imeshinda makombe 5
3. Ghana – Imeshinda makombe 4
4. Nigeria – Imeshinda makombe 3
5. Algeria, Cote d’Ivoire, DR Congo – Wameshinda mara mbili kila mmoja
8. Congo, Ethiopia, Morocco, Senegal, South Africa, Sudan, Tunisia na Zambia – Wameshinnda mara moja kila nchi.