TanzaniaWeb
Taarifa za hivi karibuni zimeeleza kuwa ugonjwa wa kisukari unakuwa kwa kasi na kwa hivi sasa ndio maradhi yanayoongoza kwa watu kupoteza maisha Zanzibar.
Unapokwenda katika vitengo vinavyohudumia watu wanaosumbuliwa na maradhi haya katika miji na vijiji vya Unguja na Pemba unapata mshituko.
Hapo unawakuta watu wengi, wakubwa, vijana na watoto wakisubiri kupatiwa huduma za vipimo, dawa au ushauri.
Utafiti wa mwaka 2001 ulionyesha asilimia 3.7 (watu 37 kwa kila 1,000) wa Zanzibar walikuwa wanasumbuliwa na ugonjwa huu na utafiti kama huo wa mwaka 2014 umeonyesha watu wanaougua maradhi haya imeongezeka kwa zaidi ya mara mbili na kufikia asilimia 7.9, kama wanane kwa kila watu 100.
Taarifa hiyo ya kutisha imeeleza kwamba wagonjwa wapya wapatao 40 hupokelewa katika hospitali sehemu mbalimbali za Unguja na Pemba kila mwezi. Robo ya hao wagonjwa ni watoto wadogo.
Siku hizi utaona watu wengine walioathirika na ugonjwa wa kisukari wamekatwa miguu kunusuru maisha yao ili kuzuia ugonjwa huo usisambae zaidi mwilini.
Hii ni hatari kubwa na si ajabu ukifanyika utafiti mwingine katika miezi michache ijayo tukaambiwa sasa idadi ya wagonjwa wa kisukari ni asilimia 10.
Hili ni tatizo ambalo linapaswa kupewa umuhimu mkubwa kulipatia ufumbuzi na si tu kwa kuwapatia dawa wagonjwa, bali kwa kutafuta kiini chake cha ongezeko hili la kutisha la ugonjwa huu na kuchukua hatua zipasavyo kuudhibiti.
Ukiangalia kumbukumbu unakuta idadi ya watu waliokuwa wanasumbuliwa na maradhi haya visiwani miongo kama mitatu tu iliyopita utakuta walikuwa wanahesabika vidoleni na ilisemekana ulikuwa wa kurithi.
Lakini hii leo ni tafauti kabisa na unaweza kusema katika kila familia imeathirika kwa namna moja au nyingine na maradhi haya.
Wataalamu wameeleza mara nyingi kuwa miongoni mwa sababu kubwa ya kuwepo ongezeko la wagonjwa wa kisukari ni vyakula vilivyopita muda wake wa matumizi na vingine ambavyo ni vya viwango visiokubalika kwa matumizi ya binadamu.
Kwa muda mrefu hivi sasa tumesikia taarifa za mara kwa mara juu ya kuwapo kila aina ya vyakula vibovu, mchele, unga, maziwa na dawa hata za watoto wadogo zilizokwisha muda wake wa matumizi au feki.
Hazipiti wiki chache utasikia imezuiliwa shehena ya mchele mbovu bandarini au kukamatwa katika maghala unga au mafuta yasiyofaa kwa matumizi ya binadamu.
Vitu hivi tumekuwa tukielezwa na wataalamu kuwa vimechangia sana kuwepo ongezo la wagonjwa wa kisukari.
Baadhi ya watu hawa wanaojifanya wajanja hubadili tarehe ya kumalizika matumizi ya dawa kwa kuweka tarehe mpya na kupelekea kuathiri afya za maelfu ya watu, wakiwamo watoto wadogo.
Lakini huoni watu wanaokamatwa na kushukiwa kushiriki katika uhalifu huu kubanwa sawasawa kisheria wala maduka yao kufungwa.
Baya zaidi ni kwamba hata wale wanaotarajiwa kusimamia mambo haya yasifanyike ndio wapo mstari wa mbele kushirikiana na wafanyabiashara wenye tabia ya kuathiri afya za watu wa Visiwani na wageni wanaotembelea Zanzibar.
Nadhani wakati umefika kwa sheria za kudhibiti vyakula vibovu na dawa feki ambazo nazo zimechangia kuongezeka kwa wagonjwa wa kisukari na maradhi mengine zipitiwe upya na kufanyiwa marekebisho.
Kwa mantiki hii wale wote wanaowasaidia au wanaoshirikiana na wafanyabiashara wenye mwendo huu mbaya wa kuhatarisha maisha ya watu kwa uroho wa kupata utajiri hawapaswi kuachiwa. Sheria lazima nayo iwabane kwa uhalifu walioutenda.
Ni kwa kupambana na waingizaji vyakula vibovu na dawa feki na kutoa elimu ya kinga nzuri tu ndio tutaweza kuidhibiti hali hii ya hatari ya kuongezeka kila siku idadi ya watu wanaougua kisukari Zanzibar.
Jamii inapaswa kuelimishwa kuwa hakuna sababu za msingi za kuwa na huruma na watu ambao hawawaonei huruma wengine, wanafanya mambo ya kinyama na kijahili.
Utajiri unaopatikana kwa kudhulumu maisha ya watu usipewe nafasi ya kustawi visiwani. Haya ni mapambano ambayo hayastahiki kuregezewa kamba.
Lazima tuwe na sheria kali ndipo tutakapoweza kuikoa jamii na maradhi mbalimbali, kupunguza kasi ya kupeleka watu wengi makaburini kila siku.
Tuache muhali na tuwe wakali. Raia mwema ni yule anayeheshimu na kuthamini maisha ya watu na sio yule ambaye anaua watu kimyakimya.