Wawekezaji 10 wanaoongoza kwa mtaji mkubwa Soko la Hisa la Dar es Salaam (DSE)
Ripoti za kampuni zinaonesha kuwa watu kumi wana utajiri unaokadiriwa kuwa zaidi ya TZS bilioni 208 katika makampuni yaliyoorodheshwa kwenye Soko la Hisa la Dar es Salaam (DSE).
Uchambuzi huu umetokana na ripoti za kila mwaka zilizotolewa na umma kutoka kwa makampuni yaliyoorodheshwa kwenye DSE, kati ya mwaka 2021 na 2022.
Thamani ya uwekezaji wao ilihesabiwa pia kwa kuzingatia mtaji wa soko wa kampuni husika kama ilivyoorodheshwa kwenye ripoti ya soko katika kikao cha biashara kilichofanyika siku ya Ijumaa Julai 21, 2023, ambapo jumla walikuwa na uwekezaji wenye thamani ya TZS bilioni 208.2 kwenye soko la hisa, sawa na asilimia 1.37 ya jumla ya mtaji wa soko la TZS trilioni 15.12.
1. Patrick Schegg (TZS bilioni 55.94) Schegg ni mmoja wa wafanyabiashara wakubwa katika masoko ya fedha. Ripoti ya kila mwaka ya Benki ya NMB Plc kwa mwaka 2022 ilifichua kuwa Schegg ana hisa za asilimia 1.8 katika kampuni hiyo, sawa na hisa 9,000,390.
Kwa mtaji wa soko wa NMB uliofikia TZS trilioni 1.73 Ijumaa iliyopita, thamani ya uwekezaji wa Schegg katika NMB ni takribani TZS bilioni 31.14. Pia, anamiliki hisa 50,754,057, au asilimia 2, katika Benki ya CRDB Plc. Mtaji wa hisa wa benki hiyo katika soko la hisa kwa sasa ni TZS trilioni 1.24, hivyo uwekezaji wake umekadiriwa kuwa takribani TZS bilioni 24.8.
2. Aunali Rajabali (TZS bilioni 53.8) Yeye ni mwenyekiti na mshirika wa kampuni ya Megapipes Solutions Ltd nchini Kenya, na pia ni Mwenyekiti na mshirika wa Plasco Ltd nchini Tanzania, kampuni zinazojihusisha na ufumbuzi wa maji na usafi wa mazingira. Anamiliki asilimia 3.11 ya Benki ya NMB Plc au hisa 15,533,731. Kwa kuzingatia mtaji wa sasa wa hisa, thamani ya uwekezaji wake inakadiriwa kuwa takribani TZS bilioni 53.8.
3. Sajjad Rajabali (TZS bilioni 53.8) Yeye ni mshirika na mkurugenzi asiye mtendaji wa Megapipes Solutions Ltd nchini Kenya, na pia ni mshirika na mkurugenzi wa Plasco Ltd nchini Tanzania.
Anamiliki asilimia 3.11 ya Benki ya NMB Plc au hisa 15,534,030, na thamani ya uwekezaji wake inakadiriwa kuwa takribani TZS bilioni 53.8.
4. Hans Macha (TZS bilioni 16.12) Yeye ni mfanyabiashara wa ndani ambaye kulingana na ripoti ya kila mwaka ya Benki ya CRDB Plc kwa mwaka 2022, anamiliki hisa 32,764,200 au asilimia 1.3. Kwa mtaji wa sasa wa hisa, thamani ya uwekezaji wa Macha katika CRDB ni takribani TZS bilioni 16.12.
5. Sayeed Kadri na familia (TZS bilioni 8.36) Yeye na wajumbe wengine wanne wa familia ya Kadri (Basharat Kadri,Mehboob Kadri, Khalid na Muzammil Kadri) wanamiliki 0.59 ya Kampuni ya Tanzania Portland Cement Company Limited inayojulikana kama ‘Twiga Cement’, kulingana na ripoti ya kila mwaka ya 2021. Kampuni hiyo ina mtaji wa hisa wa TZS bilioni 741.28, hivyo thamani ya uwekezaji wao katika Twiga Cement ni takribani TZS bilioni 8.36.
Ripoti ya kila mwaka ya Swissport Tanzania kwa mwaka 2021 pia ilionesha kuwa Sayeed Kadri na Basharati Kadri wanamiliki asilimia 1 ya kampuni hiyo. Kwa kuzingatia mtaji wa soko wa TZS bilioni 59.04, uwekezaji wa Kadri katika Swissport ni takribani TZS milioni 590.4.
Yeye na familia yake pia wanamiliki asilimia 0.2 ya Kampuni ya Tanzania Cigarette Company (TCC) kulingana na ripoti yake ya kila mwaka ya 2022, na mtaji wa soko wa TZS trilioni 1.7, uwekezaji wa Kadri katika TCC ni takribani TZS bilioni 3.4.
6. Murtaza Nasser (TZS bilioni 6.67) Nasser anamiliki asilimia 0.9 ya Kampuni ya Tanzania Portland Cement Company Limited inayojulikana kama ‘Twiga Cement’, kulingana na ripoti yake ya kila mwaka ya 2021.
Kampuni hiyo ina mtaji kamili wa hisa wa TZS bilioni 741.28. Kwa hivyo, thamani ya uwekezaji wa Murtaza Nasser katika Twiga Cement ni takribani TZS bilioni 6.671.
7. Ernest Massawe (TZS bilioni 5.65) Yeye anamiliki asilimia 15.86 ya kampuni inayotengeneza na kusambaza gesi za viwandani na za matibabu nchini Tanzania, TOL Gases Limited (TOL). Kwa mtaji wa soko wa kampuni wa TZS bilioni 35.65, uwekezaji wake katika TOL Gases ni takribani TZS bilioni 5.65.
8. Said Bakhresa (TZS bilioni 3.78) Mfanyabiashara maarufu wa ndani anamiliki asilimia 0.51 ya Twiga Cement kulingana na ripoti yake ya kila mwaka ya 2021. Kwa mtaji wa soko wa Twiga Cement wa TZS bilioni 741.28, uwekezaji wa Bakhresa katika Twiga Cement ni takribani TZS bilioni 3.78.
9. Arnold Kilewo (TZS bilioni 2.53) Kulingana na ripoti ya kila mwaka ya TOL Gases ya 2022, yeye anamiliki hisa 3,264,144 sawa na asilimia 5.68. Hiyo ni takribani TZS bilioni 2.122.
Pia ni mjumbe wa bodi katika Kampuni ya Tanzania Breweries Limited na ana hisa 37,641 kulingana na ripoti yake ya kila mwaka ya kampuni hiyo kwa mwaka 2022. Kwa bei ya soko la TZS 10,900 kwa hisa, uwekezaji wake katika TBL ni takribani TZS milioni 409.64.
10. Harold Temu (TZS bilioni 1.55) Anamiliki hisa 2,507,740 katika TOL sawa na asilimia 4.36 kulingana na ripoti ya kila mwaka ya 2022. Kwa mtaji wa soko wa TZS bilioni 35.65, thamani ya uwekezaji wa Temu katika TOL ni takribani TZS bilioni 1.55.