Tamu chungu za Vicoba ....

Si siri kwamba vikundi vya mikopo ya jamii kama VICOBA ni muhimu katika kuboresha hali ya kiuchumi ya Watanzania wenye kipato cha chini, hasa wanawake.

Kujitokeza kwa vikundi vya mikopo ya jamii vimekuwa muhimu katika kuimarisha upatikanaji wa mitaji kwa wajasiriamali wadogo na wa kati.

Ukosefu wa dhamana ya kutosha kwa wajasiriamali wanaoishi mijini na vijijini, pamoja na ukosefu halisi wa benki nyingi za biashara katika maeneo ya vijijini, vimezalisha pengo la ufadhili ambalo limejazwa na mikopo ya VICOBA.

Hata hivyo, wataalam wanasema ingawa mikopo ya jamii imeisaidia watu wenye kipato cha chini kuimarisha hali yao kifedha, usalama wa fedha za VICOBA daima uko hatarini.

Hii ni kwa sababu vikundi vingi havipo katika mfumo wa benki, hivyo kusababisha hatari ya usalama.

Kuna mafunzo ambayo benki za kibiashara na taasisi rasmi za mikopo ya jamii wanaweza kujifunza kutoka VICOBA na vikundi vingine vya mikopo ya jamii, wataalam wanasema.

Funzo kubwa ni haja ya kupunguza viwango vya riba na masharti ya mikopo ili kufikia wajasiriamali ambao hawana dhamana.

Kwa maneno mengine, kila mjasiriamali mwenye akaunti ya benki anapaswa kuweza kupata mikopo midogo, wanasema.

Kuwezesha Mazingira

Wakati akiwasilisha ripoti ya hali ya uchumi bungeni wiki iliyopita, Waziri wa Fedha na Mipango, Dkt. Mwigulu Nchemba, alisema katika mwaka wa 2022 jumla ya vikundi vya mikopo ya jamii 37,153 vitasajiliwa.

"Katika mwaka 2022, serikali iliendelea kuunda mazingira wezeshi kwa ajili ya uratibu, usajili, na kuhamasisha uanzishaji na maendeleo ya Vikundi vya Mikopo ya Jamii," Dkt. Nchemba alisema.

Aidha, aliongeza kuwa idadi ya wanachama wa vikundi hivyo imefikia 945,326, kutokana na kuongezeka kwa uelewa kati ya umma kuhusu umuhimu wa kuunda na kujiunga na vikundi hivyo vya mikopo ya jamii.

Vikundi vya Mikopo ya Jamii ni programu ndogo za mikopo zinazolenga wanachama.

Imebuniwa kutoa mikopo kwa watu wenye kipato cha chini wanaohitaji mtaji wa kuanzisha biashara ndogo ndogo zao wenyewe.

Programu hii inawaleta pamoja kikundi cha watu 25 hadi 50, wengi wao ni wanawake, na kuwaruhusu kuunganisha akiba zao ili kuunda benki ya msingi ya jamii.

Manufaa

Akizungumza na gazeti la The Citizen jana, mchumi kutoka Chuo Kikuu cha Dodoma (UDOM), Dkt. Lutengano Mwinuka, alisema vikundi hivi vimebadili maisha ya wafanyakazi wenye kipato cha chini, hasa wanawake.

Kwa sasa, wameanzisha mfumo wao wa jinsi ya kukopesha kila mmoja kwa viwango vya riba wanavyoona kuwa vinawezekana, na dhamana inatoka kwa wanachama wenyewe.

"Ni wakati wa serikali kutengeneza mfumo utakaosimamia vikundi hivi," Dkt. Mwinuka alisema.

Hatari

Baadhi ya vikundi hutumia mfumo wa benki kufanya shughuli zao na kurahisisha urejeshwaji wa mikopo na wanachama.

Lakini kwa kuwa wanachama wengi hawana akaunti za benki na kwa kuwa vikundi vingi vinaendesha shughuli zake kwa njia isiyo rasmi, wanatumia akaunti za benki za kibinafsi za baadhi ya viongozi wa vikundi.

"Kimsingi, hii sio salama kabisa, lakini inatokana na ukweli kwamba vikundi vingi havijasajiliwa katika mfumo rasmi," alisema mhazini wa kikundi cha Wekeza Vicoba kilichoko Dar es Salaam, Bi. Fatuma Abdullah.

Aliongeza kuwa kuna haja ya wadau na serikali kusaidia kuwajengea uwezo wa kifedha kikundi hicho.

Alisema katika kikundi chao mwaka jana, Katibu alitoweka na zaidi ya Shilingi milioni 3 ambazo zilikuwa faida ya mwaka, kwa sababu wanachama walimwamini na kuruhusu pesa hizo kuwekwa kwenye akaunti yake binafsi.

"Kikundi kilianguka, lakini tukaamua kuanza upya na wanachama wachache. Kimsingi, tumejifunza somo, na sasa tunakamilisha mchakato wa kuandika katiba ili tuweze kufungua akaunti ya kikundi."

Bi. Victoria Banzi, mwanachama wa Mama Afrika Vicoba, pia anayekaa Dar es Salaam, alisema vikundi vya mikopo ya jamii vinategemea zaidi imani.

"Tuna akaunti za benki, lakini mara nyingine wakopeshaji hawaweki pesa kwa wakati kutokana na masharti ya kukopa yasiyo magumu. Hiyo ni changamoto kubwa," alisema.

Bi. Banzi aliongeza kuwa sio kwamba pesa inayozunguka kati ya wanachama wa VICOBA