Fahamu jinsi ukosefu wa Dola unavyoweza kuathiri Uchumi

Ukosefu wa Dola ni tatizo linalokumba mataifa mengi ulimwenguni. Kwa ujumla, uimara wa shilingi ya ndani unategemea wingi wa dola na fedha nyingine za kigeni sokoni. Kadri shilingi nyingi zinavyotumika zaidi kupata dola, ndivyo thamani ya shilingi huporomoka.

Miongoni mwa mataifa yaliyoathirika na upungufu wa dola ni Ghana, Misri, Zimbabwe, Nigeria na Kenya, ambayo baadhi yanafikiria kuweka kando matumizi ya dola katika biashara zake.

Benki Kuu ya Tanzania (BoT) imesema Tanzania na mataifa mengine duniani yameathiriwa na mzunguko wake wa dola kutokana na mlipuko wa ugonjwa wa UVIKO-19, vita vya Urusi na Ukraine pamoja na mabadiliko ya tabianchi yaliyoathiri shughuli za kiuchumi na kuharibu miundombinu.

Ukosefu wa dola unaweza kuathiri shughuli za kiuchumi nchini Tanzania kwa njia kadhaa;

Biashara na Uagizaji Tanzania ina uhusiano wa biashara na nchi nyingine, na biashara hii inaweza kuhusisha malipo na mapato kwa dola. Ukosefu wa dola unaweza kusababisha ugumu katika kununua bidhaa na huduma kutoka nje mfano uagizaji mafuta, magari n.k, kwa sababu wauzaji wanaweza kutaka malipo kwa dola au bei ya bidhaa inaweza kuongezeka kwa sababu ya thamani ya sarafu ya ndani kushuka.

Uwekezaji na Miradi ya Maendeleo Mara nyingi miradi ya maendeleo au uwekezaji mkubwa inaweza kuhitaji fedha za kigeni kama vile dola. Ukosefu wa dola unaweza kuathiri uwezo wa nchi kutekeleza miradi mikubwa au kuwavutia wawekezaji kutoka nje. Wawekezaji wa kigeni mara nyingi wanaweza kuwa na wasiwasi kuhusu hali ya kifedha na thamani ya fedha katika nchi wanapopanga kuwekeza.

Viwango vya Riba na Mfumuko wa bei Ikiwa Tanzania inakosa dola za kutosha, hii inaweza kuathiri viwango vya riba na mfumuko wa bei. Kupungua kwa akiba ya dola kunaweza kuathiri uwezo wa benki kudhibiti viwango vya riba, na hii inaweza kuathiri uwezo wa wananchi kukopa na kuwekeza.

Sekta ya Utalii Utalii ni moja ya sekta muhimu nchini Tanzania. Watalii wengi wanatumia dola au sarafu nyingine za kigeni wakati wa ziara zao. Ukosefu wa dola unaweza kuathiri mapato ya sekta ya utalii kwa sababu watalii wanaweza kusita kusafiri kwa kuwa itawahitaji kutumia fedha zao nyingi za kigeni kupata huduma.

Mikopo na Madeni ya Nje Kama nchi ina madeni yaliyokopwa kwa dola, kupanda kwa thamani ya dola kunaweza kuongeza gharama ya kulipa madeni hayo. Hii inaweza kuwa na athari kubwa kwa bajeti ya serikali na uwezo wake wa kutekeleza miradi ya maendeleo.